Nông thôn mới… đã mới?

Bài 1: Đặt niềm tin vào nông thôn mới

Sín Thầu là xã biên giới của huyện Mường Nhé - địa bàn tiếp giáp của 3 nước Việt Nam - Lào - Trung Quốc. Toàn xã có 7 bản với 351 hộ dân sinh sống, trong đó dân tộc Hà Nhì chiếm 96% dân số. Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước thông qua các chương trình, dự án, đời sống người dân ở Sín Thầu đã được cải thiện nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, nhất là về cơ sở hạ tầng, thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo. Chính vì vậy, người dân hiểu thực hiện xây dựng NTM là nhằm nâng cao đời sống, đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng, bộ mặt bản làng thay đổi khang trang. Khi Đảng, Nhà nước và địa phương phát động thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM và chọn xã Sín Thầu làm điểm triển khai thực hiện, người dân đã đồng tình, ủng hộ bằng cả vật chất lẫn tinh thần.

Khi bắt đầu công cuộc xây dựng NTM (năm 2011), xã Sín Thầu mới đạt 2/19 tiêu chí. Nắm rõ những khó khăn, thử thách của địa phương, cấp ủy, chính quyền xã đã xây dựng kế hoạch, phân công và xác định thực hiện các công việc theo thứ tự ưu tiên với các giải pháp cụ thể.

Ông Lỳ Tư Xá, Phó Chủ tịch UBND xã Sín Thầu cho biết: Để thực hiện chương trình xây dựng NTM, Ban Chấp hành Đảng bộ xã đã ban hành nghị quyết chuyên đề xây dựng NTM, tạo cơ sở để xây dựng kế hoạch thực hiện. UBND xã lập kế hoạch chi tiết thực hiện đảm bảo yêu cầu của từng tiêu chí quy định, nhất là tiêu chí chưa đạt; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ, thành viên của Ban Chỉ đạo xây dựng NTM xã để triển khai nhiệm vụ đến người dân hiệu quả nhất.

Đảng bộ, chính quyền xã Sín Thầu xác định xây dựng NTM là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị cùng với sự tham gia của toàn dân. Vì vậy, coi trọng công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách về xây dựng NTM để người dân hiểu rõ mục đích, nội dung Chương trình và chủ động tham gia. Với quyết tâm của cả hệ thống chính trị, UBND xã Sín Thầu đã phát động phong trào thi đua “Cán bộ và nhân dân các dân tộc xã Sín Thầu tích cực tham gia xây dựng NTM”. Phong trào đã thu hút được người dân tham gia và lan tỏa rộng khắp các bản, như: “Dân vận khéo”, “5 không 3 sạch”, “Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.

Qua công tác tuyên truyền đã làm thay đổi nhận thức của người dân về Chương trình xây dựng NTM; giúp cán bộ, công chức, viên chức và người dân nắm chắc hơn mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Từ đó, người dân trên địa bàn xã tích cực hưởng ứng, chung sức xây dựng NTM bằng việc đóng góp ngày công lao động, hiến đất để có mặt bằng xây dựng các công trình; chủ động thực hiện các nội dung thuộc trách nhiệm của hộ gia đình như vệ sinh môi trường, tăng gia sản xuất phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập góp phần xóa đói giảm nghèo.

Hiểu được mục đích, ý nghĩa của Chương trình xây dựng NTM giúp người dân xóa đói, giảm nghèo, ông Lỳ Khò Tư, bản Lỳ Mạ Tá, xã Sín Thầu đã tích cực tuyên truyền, vận động người thân, cộng đồng tham gia ủng hộ và đóng góp xây dựng NTM. Đồng thời, kêu gọi, vận động và tham gia cùng người dân làm đường giao thông nông thôn, phát dọn, vệ sinh đường làng ngõ xóm; kịp thời nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng chính đáng hay những khó khăn, vướng mắc tại cộng đồng dân cư để phản ánh với cấp ủy, chính quyền giải quyết. Ông Tư trực tiếp đến từng hộ dân, gặp từng người để tuyên truyền người dân cùng tham gia bảo vệ cột mốc, đường biên; vận động bà con thực hiện nếp sống văn minh, xóa bỏ các hủ tục, chung sức xây dựng NTM, phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững.

Không chỉ ông Tư, người dân trên địa bàn xã Sín Thầu đã hiểu, đồng thuận và đặt niềm tin vào Chương trình xây dựng NTM. Bà con đóng góp tiền của, ngày công, vật liệu, hiến đất làm đường, công trình công cộng, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM. Một số tấm gương điển hình, như: Ông Sùng Phì Sinh, Sùng Xé Pa, Pờ Dần Xinh (bản Tả Kố Khừ); Sùng Váng Sinh, Chang Nhù Xó, Lỳ Xuyến Phù, Chu Khai Sinh (bản A Pa Chải)…

Theo thống kê của Ban Chỉ đạo xây dựng NTM xã Sín Thầu, từ năm 2018 - 2020, tổng nguồn lực huy động thực hiện chương trình hơn 5,5 tỷ đồng; trong đó, vốn huy động trong nhân dân (bao gồm cả ngày công, vật liệu đóng góp) lên đến cả tỷ đồng. Ngoài ra, người dân hiến gần 2.000m² đất để làm đường giao thông, xây dựng các công trình văn hóa, trường lớp học, như ông Pờ Dần Xinh, bản Tả Kố Khừ, xã Sín Thầu hiến 300m² xây trụ sở Ban chỉ huy Quân sự xã.

Ông Pờ Chinh Phạ, Chủ tịch UBND xã Sín Thầu chia sẻ: Bên cạnh sự vào cuộc của các cấp, các ngành và nguồn lực đầu tư của Nhà nước, thì vai trò của người dân được phát huy mạnh mẽ trong quá trình thực hiện các tiêu chí NTM. Nhất là phong trào xây dựng giao thông nông thôn, thủy lợi, xây dựng cảnh quan môi trường. Hiện nay, hệ thống giao thông của xã đã dần hoàn thiện, cơ bản đáp ứng nhu cầu đi lại trong mùa mưa, nắng. Những tuyến đường được mở đến đâu, chính quyền và nhân dân chung tay xây dựng cảnh quan đẹp đến đó. Nhờ đó, quá trình xây dựng NTM ở Sín Thầu đã đạt được những kết quả bước đầu. Kinh tế phát triển ổn định, văn hóa xã hội có chuyển biến tích cực, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện.

Là xã điểm trong thực hiện chương trình xây dựng NTM của huyện Mường Nhé, đến năm 2017, Sín Thầu được tỉnh công nhận cơ bản đạt chuẩn NTM với 17/19 tiêu chí đạt và được kỳ vọng sẽ hoàn thành 19/19 tiêu chí vào cuối năm 2018. Tuy nhiên, đến hết năm 2018, kết quả thực hiện Chương trình xây dựng NTM của Sín Thầu vẫn “giậm chân tại chỗ”. Vì vậy, Sín Thầu xác định, để công nhận xã đạt chuẩn NTM theo kế hoạch, xã lại phải nợ tiêu chí. Và ngược lại, để xã không nợ tiêu chí, thì sẽ phải lùi thời gian công nhận xã đạt chuẩn NTM. Dù đã lùi đến năm 2020 mới công nhận xã đạt chuẩn NTM nhưng xã Sín Thầu vẫn còn nợ một tiêu chí. Đó là tiêu chí hộ nghèo, nâng cao đời sống người dân - tiêu chí mà người dân gửi gắm, kỳ vọng nhiều nhất trong quá trình thực hiện xây dựng NTM.

Bài 2: Xứng danh hiệu “nông thôn mới”?